📜سید محمدعلی داعی‌الاسلام نیاکی آملی
🌸#علما
📜#داعی‌الاسلام
✍سید محمدعلی داعی‌الاسلام [بن سید فضل الله] در سال ۱۲۵۴ ش در روستای #نیاک از توابع لاریجان #آمل چشم به جهان گشود و به سال ۱۳۳۰ ش در #حیدرآباد_دکن هندوستان بدرود حیات گفت.
📌این چهره ی شاخص #مازنی در پنج سالگی در آمل به مکتب رفت و به فراگیری قرآن کریم و خوشنویسی پرداخت و نصاب الصبیان را در همان مکتب فراگرفت. سپس به تحصیل صرف و نحو عربی، فقه، اصول و حکمت روی آورد.
📌پس از آن در مدرسه سپهسالار #تهران، ریاضی و ادبیات فارسی خواند. سپس در سال ۱۳۱۶ ق به اصفهان رفت و در خدمت استادانی چون ملا محمد کاشانی و جهانگیر خان قشقایی به تکمیل تحصیلات خود پرداخت و در محافل ادبی رکن الملک شیرازی شرکت می‌کرد.
📌در سال ۱۲۷۸ هجری شمسی، «ویلیام کلر تیزدال»، معاون کلیسای انگلستان، کتابی ضد اسلامی در #اصفهان چاپ کرد. علمای بزرگ شیعه نیز مرکز «صفاخانه» اصفهان را برای دفاع از اسلام تأسیس کردند تا به شبهات تیزدال انگلیسی، جواب‌های مستدل داده شود. سید محمدعلی، #روحانی و #پژوهشگر ادیان در سال ۱۲۸۱ه .ش، مناظرات حضوری با تیزدال داشت که در قالب یک مجله ماهیانه با عنوان «الاسلام» منتشر و به سراسر ایران ارسال می‌شد. پس از نشر مجله و مباحثه جدی و پیگیری سید محمدعلی و تأثیر مطلوب آن بر مردم، «رکن‌الملک» به واسطه «ظل‌السلطان»، حاکم اصفهان، از «#مظفرالدین_شاه_قاجار» یک جبه ترمه و لقب «#داعی_الاسلام» برای سید محمدعلی درخواست نمود و او به این نام ملقب شد.
📌او در سال ۱۲۸۳ش به سفر حج رفت و در راه برگشت از مکه از طریق مصر به #هندوستان سفر کرد. وی به دعوت ایرانیان مقیم «بمبئی» که از مباحثاتش با مسیحیان آگاه شده بودند، دو سال در آنجا ماند و به مناظره با میسیونرهای مسیحی ادامه داد. در همین زمان، زبان «اردو» را فرا گرفت و با کمک و راهنمایی «آقا میرزا محمد امین‌التجاره» که مایل به تأسیس انجمن «دعوه‌الاسلام» و برای مقابله با تبلیغات ضد اسلامی میسیونرهای مسیحی بود، جلسه‌ای با حضور مسلمانان علاقه‌مند تشکیل داد. پنج نفر از بزرگان حاضر در آن جلسه، عضویت در انجمن را پذیرفتند و این شورای پنج نفره مسئولیت اداره «دعوه‌الاسلام» و گردآوری کمک‌های مردم را بر عهده گرفت.
📌همچنین مجله «دعوه‌الاسلام» به مدیریت داعی‌الاسلام به شیوه مجله الاسلام اصفهان چاپ شد که اغلب مندرجات آن، مباحثات داعی‌الاسلام با دیگران در دفتر مجله بود.
📜#مجله_دعوه‌الاسلام
اولین شماره مجله دعوه‌الاسلام به دو زبان فارسی و اردو منتشر شد و از همان ابتدا توجه مسلمانان هند و سایر ممالک اسلامی را جلب کرد و حکمی از جانب مراجع بزرگ شیعه در عراق و «آخوند خراسانی»، مبنی بر تشویق مسلمانان به کمک کردن به مجله و نیز تشکر از داعی‌الاسلام صادر شد و وی شهرتی بسزا یافت.
🟡داعی‌الاسلام در هندوستان متوجه تغییر تاکتیک مسیحیت تبشیری شد و مطابق با تبشیر مسیحیت، روش دفاع از اسلام را تغییر داد. به‌همین خاطر می‌توان وی را «پدر تبلیغ نوین اسلامی» نامید.
📌سیدمحمد سپس برای همیشه به حیدرآباد دکن کوچ کرد و استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه عثمانیه این شهر شد.
📌داعی‌الاسلام در این ایام به فراگیری زبان‌های پهلوی، اوستایی، گجراتی، بهاشا و سنسکریت سرگرم شد، چندان که در رشتهٔ زبان‌شناسی شرق دانش گسترده به دست آورد.
📌داعی‌الاسلام #آملی که سال‌ها سمت استادی دانشگاه عثمانیه را به عهده داشت، در سایه ی حمایت مالی و معنوی حکومت نظام حیدرآباد، اثر مهم فرهنگ نظام را به دوستداران زبان و ادبیات فارسی عرضه کرد. پس از آن به درخواست دولت دکن به بررسی ریشهٔ لغات #فارسی پرداخت و واژه‌نامه‌ای فارسی به فارسی در پنج جلد به نام فرهنگ نظام در هند تألیف کرد و در سال ۱۳۰۵ ش آن را در هند چاپ و منتشر کرد.
📌مرحوم محمدعلى دریافت که ایرانیان مقیم هند به فرهنگ جامعی با زبان فارسی نیاز دارند و برای برآوردن این نیاز تلاش کرد، به دستوره «عثمان علیشاه» پادشاه مسلمان «دکن» -که به زبان فارسی هم علاقه‌مند بود- اداره فرهنگ نظام، به ریاست داعی‌الاسلام تأسیس شد. در سال ۱۳۰۸ ه ش که وی به تهران آمد، جلد اول فرهنگ نظام را با خود به‌همراه آورد.
📌او گاهی نیز شعر می‌سرود و در شعر از سبک هندی پیروی می‌کرد.
📌سید محمد داعی الاسلام در ایام جنگ جهانی دوم براى مدتى اندك به #ایران بازگشت و مجددا به هندوستان مراجعت كرد و در همان جا وفات یافت.
📚منابع:
۱.صدر هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، انتشارات کمال، ج۱، ص۲۴۱.
۲.نیکوهمت، احمد، بررسی تحلیلی زندگی، آثار و افکار داعی‌الاسلام، ص ۴۳۸
۳.صدر هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، انتشارات کمال، ج۲، ص۲۹۱
۴.همان، ۲۹۱
۵.دستگردی، وحید، «داعی‌الاسلام»، صص۳۹۹- ۴۰۰
🖊بازبینی #محسن_داداش_پور_باکر
۱۴۰۳/۰۷/۲۷
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📜امام علی علیه السلام: